Kartka z kalendarza - 8 października

1995 - o godz. 18:51:00 UTC ze stanowiska startowego 1/5 kosmodromu Baikonur (Kazachstan) za pomocą rakiety nośnej Soyuz-U (V15000-645) wyniesiono na orbitę rosyjski statek zaopatrzeniowy Progress-M 29 (nr 229).
Celem misji było dostarczenie zaopatrzenia i paliwa do stacji kosmicznej MIR, a samo dokowanie odbyło się do portu rufowego modułu Kvant-1 w dniu 10 października 1995 roku o godz. 20:32:40 UTC.
Ponowne odłączenie od stacji nastąpiło 19 grudnia 1995 o godz. 09:15:05 UTC, a następnie został zdeorbitowany i spłonął w atmosferze tego samego dnia.

2009 - o godz. 18:51:00 UTC ze stanowiska startowego SLC-2W VAFB (Space Launch Complex 2 West, Vandenberg Air Force Base) w Kalifornii (USA) za pomocą rakiety nośnej Delta-7920-10C (nr D-345) wyniesiono komercyjnego satelitę obrazującego WorldView 2 (WV 2).
Satelita należący do DigitalGlobe jest w stanie wykonywać zdjęcia Ziemi w 8 zakresach spektrum w tym czerwonym, niebieskim, zielonym i bliskiej podczerwieni dla zastosowań komercyjnych, a także wykrywania zmian. Teleskop posiada rozdzielczość 0,5 m dla obrazów panchromatycznych i 1,8 m dla obrazów wielospektralnych.
W dniu 19 lipca 2016 r. Worldview-2 brał udział w zdarzeniu powodującym gruz, ale satelita nadal działał.

2012 - o godz. 00:35:00 UTC ze stanowiska startowego SLC-40 CCSFS (Space Launch Complex 40, Cape Canaveral Space Force Station) na Florydzie (USA) za pomocą rakiety nośnej Falcon-9 v1.0 wyniesiono na orbitę zaopatrzeniowy statek kosmiczny Dragon CRS-1 (SpX 1, Dragon C103).
Była to pierwsza misja zaopatrzeniowa na Międzynarodową Stację Kosmiczną wykonana przez SpaceX w ramach kontraktu z NASA na komercyjne usługi zaopatrzenia (CRS - Commercial Resupply Services).
Podczas tej samej misji na orbitę został wyniesiony także satelita komunikacyjny Orbcomm FM101 (Orbcomm-OG2 1, H1) jednak z powodu wcześniejszego wyłączenia się silników 1 stopnia rakiety Falcon 9 satelita trafił na zbyt niska orbitę i po dwóch dniach wszedł z powrotem w atmosferę po przeprowadzeniu jedynie kilku testów inżynieryjnych.

SpaceX Dragon CRS-1
źródło: NASA Image and Video Library

Źródło:

• NSSDCA - Progress M-29 (1995-053A)
• NSSDCA - Worldview 2 (2009-055A)
• NSSDCA - SpaceX CRS-1 (2012-054A)
• NSSDCA - ORBCOMM OG2 (2012-054B)

---

Znajdź inne wydarzenia w naszym kalendarzu

Historia podboju Kosmosu - kartka z kalendarza

Kartka z kalendarza - 4 października

1957 - o godz. 19:28:34 UTC ze stanowiska startowego 1/5 kosmodromu Bajkonur (ZSRR) za pomocą rakiety nośnej Sputnik (8K74PS) wyniesiono na orbitę radzieckiego satelitę Sputnik 1 (PS-1 nr1 - Prostreishiy Sputnik 1 nr1).
Sputnik 1 był pierwszym sztucznym satelitą pomyślnie umieszczonym na orbicie okołoziemskiej. Satelita był aluminiową kulą o średnicy 58 cm, na której znajdowały się cztery anteny o długości 2,4–2,9 m. Przyrządy i źródła energii umieszczono w szczelnej kapsule i zawierały nadajniki działające na częstotliwościach 20,005 i 40,002 MHz (długość fali około 15 i 7,5 m), a emisje odbywały się w naprzemiennie. Telemetria obejmowała dane dotyczące temperatur wewnątrz i na powierzchni kuli. 3 stycznia 1958 roku po ukończeniu około 1400 orbit wokół Ziemi na łącznym przebytym dystansie wynoszącym 70 milionów kilometrów satelita ponownie wszedł w atmosferę.

Sputnik 1 (PS-1 nr1 - Prostreishiy Sputnik 1 nr1)
źródło: NSSDCA

1959 - o godz. 02:24:00 UTC ze stanowiska startowego 1/5 kosmodromu Bajkonur (ZSRR) za pomocą rakiety nośnej Vostok-L (8K72 nr I1-8) wyniesiono na orbitę radziecką sondę księżycową Luna 3 (Ye-2A nr 1).
Luna 3 była trzecim statkiem kosmicznym pomyślnie wystrzelonym na Księżyc i pierwszym, który przesłał zdjęcia niewidocznej z Ziemi strony Księżyca. Sonda przesłała bardzo niewyraźne zdjęcia, ale dzięki ulepszeniom komputerowym stworzono wstępny atlas drugiej strony Księżyca, który ukazywał górzysty teren, bardzo różniący się od widocznej strony i tylko dwa ciemne obszary, które nazwano Mare Moscovrae (Morze Moskwy) i Mare Desiderii (Morze Marzeń). (Później odkryto, że Mare Desiderii składa się z mniejszych obszarów, Mare Ingenii (Morza Pomysłowości) i innych ciemnych kraterów.

Luna 3
źródło: NSSDCA

1990 - podczas startu rakiety nośnej Zenit-2 (nr 15) z radzieckim satelitą wojskowym Tselina-2 nr 8 (11F644 Kosmos 2102) z powodu awarii pierwszego stopienia (silnik RD-171 zepsuł się pięć sekund po starcie) rakieta spadła z powrotem na platformę startową 45/2 kosmodromu Baikonur (ZSRR) z wysokości około 70 metrów i całkowicie zniszczyła stanowisko startowe, a według doniesień uniosła 1000 tonową metalową konstrukcję na 20 metrów w powietrze i spowodowała znaczne uszkodzenia wież oświetleniowych znajdujących się 100 metrów od wyrzutni.
Stanowiska nigdy nie odbudowano.

Źródło:

• NSSDCA - Sputnik 1 (1957-001B)
• NSSDCA - Luna 3 (1959-008A)

---

Znajdź inne wydarzenia w naszym kalendarzu

Historia podboju Kosmosu - kartka z kalendarza

Kartka z kalendarza - 20 września

1966 - o godz. 12:32:00 ze stanowiska startowego LC-36A CCAFS (Cape Canaveral Air Force Station) Floryda (USA) za pomocą rakiety nośnej Atlas-LV3C Centaur-D (AC- 7) wyniesiono na orbitę amerykańską sondę księżycową Surveyor 2.
Pojazd był drugim z serii sond przeznaczonych do miękkiego lądowania na powierzchni Księżyca w celu określenia charakterystyki terenu Księżyca na potrzeby lądowania na misji Apollo.
Podczas manewru korekty kursu w połowie dystansu, jeden z silników nie uruchomił się, co spowodowało niezrównoważony ciąg, który spowodował odwrócenie statku kosmicznego na pozostałe 54 godziny lotu. Próby uratowania misji nie powiodły się. Kontakt ze statkiem kosmicznym został utracony 22 września o godzinie 9:35 UTC. Sonda była wycelowana w Sinus Medii, ale rozbiła się w pobliżu krateru Copernicus. Obliczono, że statek kosmiczny uderzył w powierzchnię Księżyca 23 września 1966 roku o godzinie 03:18 UTC.

1966 - o godz. 21:07:00 UTC ze stanowiska startowego SLC-3W VAFB (Vandenberg Air Force Base) Kalifornia (USA) za pomocą rakiety nośnej Thor-SLV2A Agena-D (nr 477) wyniesiono na orbitę amerykańskiego satelitę nadzoru fotograficznego KH-4A 36 (KeyHole-4A nr 36).
Był to 36 satelita piątej generacji satelitów KH-4A (Keyhole-4A) programu Corona, rozpoznania optycznego, na pokładzie którego znajdowały się dwie panoramiczne kamery J-1 o ogniskowej 61 cm i rozdzielczości terenowej 2,7 m oraz 4-cm kamera indeksowa o ogniskowej 38 mm, rozdzielczości terenowej 162 m i pokryciu kadru 308 km × 308 km.
Inne oznaczenia misji: Corona 112, Mission 1035, OPS 1703

1968 - o godz. 14:40:00 UTC ze stanowiska startowego LC-133/1 Plesieck (ZSRR) za pomocą rakiety nośnej Kosmos-2 (11K63 nr 31) wyniesiono na orbitę radzieckiego satelitę wojskowego Kosmos 242 (11F620, DS-P1-I nr 4).
Satelita zbudowany przez ukraińską firmę Yangel's OKB-586 / KB Yuzhnoye, należał do serii małych satelitów typu DS-P1-I (Dnepropetrovsk Sputnik), a wykorzystywany był do kalibracji radarów obserwacji przestrzeni kosmicznej i wczesnego ostrzegania.

1974 - o godz. 09:36:00 UTC ze stanowiska startowego LC-31/6 Baikonur (ZSRR) za pomocą rakiety nośnej Woschod (Voskhod 11A57 nr 78031-194) wyniesiono na orbitę radzieckiego satelitę rozpoznania fotograficznego Kosmos 685 (Zenit-2M nr 51, Gektor nr 51).
Satelita należał do drugiej generacji wojskowych satelitów foto rozpoznawczych Zenit w wersji 2M, który wykonywał zdjęcia w niskiej rozdzielczości, a po 8 dniach kapsuła z filmem powracała na ziemię. Wprowadzone ulepszenia obejmowały nowy system kamer i dodanie paneli słonecznych, a na pokładzie znajdowały się także urządzenia ELINT (electronic intelligence - wywiad elektroniczny).

1977 - o godz. 01:12:00 UTC ze stanowiska startowego LC-43/4 Plesieck (ZSRR) za pomocą rakiety nośnej Wostok-2M (Vostok-2M 8A92M nr 78026-393) wyniesiono na orbitę radzieckiego satelitę Kosmos 955 (11F619, Ikar, Tselina-D nr 13).
Satelita należał do wojskowego systemu nadzoru radiowego ELINT (Electronic signals intelligence) o nazwie Tselina-D, a jego głównym celem było określanie dokładnej lokalizacji obiektów emitujących fale radiowe, a także ich typu, trybu działania i stopnia aktywności.

1977 - o godz. 17:28:00 UTC ze stanowiska startowego LC-200/40 Baikonur (ZSRR) za pomocą rakiety nośnej Proton-K Blok-DM (8K82K nr 291-02) wyniesiono na orbitę radzieckiego geostacjonarnego satelitę telekomunikacyjnego Ekran 2 (11F647 Ekran 12L).
Był to drugi satelita systemu Ekran (znany również jako Stationar-T), systemu który był pierwszym w Związku Radzieckim i pierwszą na świecie usługą telewizji bezpośrednio do domu. Zapewniał transmisję telewizji kolorowej na Syberię i Daleką Północ.

Źródło:

• NSSDCA - Surveyor 2 (1966-084A)
• NSSDCA - KH-4A 1035 (1966-085A)
• NSSDCA - Cosmos 242 (1968-079A)
• NSSDCA - Cosmos 685 (1974-073A)
• NSSDCA - Cosmos 955 (1977-091A)
• NSSDCA - Ekran 2 (1977-092A)

---

Znajdź inne wydarzenia w naszym kalendarzu

Historia podboju Kosmosu - kartka z kalendarza

Kartka z kalendarza - 19 września

1967 - o godz. 14:52:00 ze stanowiska startowego LC-161/35 kosmodromu Bajkonur (ZSRR) za pomocą rakiety nośnej Tsiklon (R-36-O (8K69) nr 12) wyniesiono na orbitę radzieckiego satelitę testowego Kosmos 178 (OGCh nr13).
Satelita OGCh (Orbital'noy Golovnoy Chasti) należący do systemu FOBS (Fractional Orbital Bombardment System - system frakcyjnego orbitalnego bombardowania) posiadał na swoim pokładzie głowicę nuklearną, która mogła pozostać na orbicie około 7,5 roku do czasu deorbitacji na cel bez ostrzeżenia w ciągu 5 minut.

1967 - o godz. 18:28:00 UTC ze stanowiska startowego SLC-4W w Vandenberg AFB (Vandenberg Air Force Base) w Kalifornii (USA) za pomocą rakiety nośnej Titan-3B Agena-D (nr 3B-10) wyniesiono na orbitę amerykańskiego satelitę nadzoru fotograficznego KH-8-08 (Keyhole-8 nr 8).
Był to ósmy satelita generacji KeyHole-8 Gambit Block 3, a jego celem było wykonywanie zdjęć wysokiej rozdzielczości na niskiej orbicie, która wynosiła 0,10 m, a następnie satelita wyrzucił pojemniki z filmem fotograficznym, które zostały odzyskane podczas opadania w atmosferze na spadochronie.

Źródło:

• NSSDCA - Cosmos 178 (1967-089A)
• NSSDCA - KH 8-08 (1967-090A)

---

Znajdź inne wydarzenia w naszym kalendarzu

Historia podboju Kosmosu - kartka z kalendarza

Kartka z kalendarza - 9 maja

1963 - o godz. 20:09:00 UTC ze stanowiska startowego LC-1-2 VAFB (Launch Complex 1-2, Vandenberg Air Force Base) w Kalifornii (USA) za pomocą rakiety nośnej Atlas-LV3 Agena-B (S/N 119D) wyniesiono na orbitę amerykańskiego satelitę wczesnego ostrzegania MIDAS 6 oraz dwa satelity naukowe ERS 5 (TRS 5 - DASH 1), ERS 6 (TRS 6).
Satelita MIDAS 6 (MIssile Defense Alarm System) służył do wykrywania za pomocą czujników podczerwieni ciepła spalin z niedawno wystrzelonego międzykontynentalnego pocisku balistycznego. Na pokładzie znajdował się także eksperyment West Ford 2 (West Ford Needles), który polegał na sprawdzeniu komunikacji na duże odległości poprzez odbijanie fal radiowych od pasma małych przewodów (pasywnych dipoli). W tym celu w pojeździe znajdował się dozownik igieł, który zawierał 480 milionów miedzianych dipoli o długości 1/2 fali częstotliwości transmisji 8 GHz używanych w programie. Każdy dipol miał 1,78 cm długości i średnicę 17,8 µm, a do testów wykorzystano częstotliwości 7750 i 8350 MHz. Eksperyment jednak nie wykazał odbijania fal radiowych.
Satelity ERS 5 i 6 (Environmental Research Satellites) to małe satelity w kształcie czworościanu foremnego o boku 16 cm, których głównym celem było badanie intensywności promieniowania pasów Van Allena i uszkodzenia ogniw słonecznych spowodowane promieniowaniem.

1965 - o godz. 07:55:00 UTC ze stanowiska startowego 1/5 kosmodromu Bajkonur (ZSRR) za pomocą rakiety nośnej Molniya (8K78 S/N U15000-024) wyniesiono na orbitę radziecką sondę księżycową Luna 5 (Ye-6 nr 10).
Start przebiegł normalnie jednak podczas manewru korekty kursu statek kosmiczny zaczął się obracać i kolejna próba odpalenia głównego silnika nie powiodła się z powodu błędu kontroli naziemnej, w efekcie pojazd roztrzaskał się na powierzchni Księżyca 12 maja 1965 roku.

Źródło:

• NSSDCA - MIDAS 6 (1963-014A)
• NSSDCA - ERS 5 (1963-014B)
• NSSDCA - ERS 6 (1963-014C)
• NSSDCA - Luna 5 (1965-036A)

---

Znajdź inne wydarzenia w naszym kalendarzu

Historia podboju Kosmosu - kartka z kalendarza